کاشت لوبیا با نوار آبیاری - 0 تا 100
کاشت لوبیا با استفاده از نوار آبیاری قطره‌ای، یکی از روش‌های نوین، پربازده و به‌صرفه در مدیریت منابع آب و افزایش عملکرد محصول به شمار می‌رود. در این مقاله، مراحل کامل این فرایند از خروج آب از چاه تا رشد کامل بوته‌های لوبیا به‌صورت گام‌به‌گام بررسی می‌شود تا راهنمای جامعی برای کشاورزان علاقه‌مند فراهم شود. همچنین این مقاله فقط بر اساس مطالب تئوری نوشته نشده است در ادامه ویدیو هایی از مراحل کاشت لوبیا توسط آقای ایوب آزادی در شهرستان الگودرز، استان لرستان، را مشاهده می کنید.
مرحله اول: آماده‌سازی زمین و حذف علف‌های هرز
پیش از هرگونه عملیات کاشت، یکی از مهم‌ترین گام‌ها پاکسازی زمین از علف‌های هرز است. وجود این علف‌ها نه‌تنها باعث رقابت با گیاه اصلی در مصرف آب و مواد مغذی می‌شود، بلکه در عملکرد نهایی نیز تأثیر منفی دارد. در مقاله‌ای مجزا با عنوان «مقابله با علف هرز با آب» روش‌هایی ارزان و مؤثر برای حذف علف‌های هرز ارائه شده است که پیشنهاد می‌شود پیش از شروع کاشت مطالعه شود.
مرحله دوم: برآورد سطح زیر کشت و تهیه تجهیزات
پس از آماده‌سازی زمین، گام بعدی تعیین دقیق سطح زیر کشت است. این کار به شما کمک می‌کند تا بتوانید فهرست تجهیزات مورد نیاز را به‌درستی تهیه کنید. از جمله تجهیزات اصلی در سیستم آبیاری نوار تیپ آبیاری قطره ای می‌توان به نوار آبیاری، لوله‌های پلی‌اتیلن، لوله های نخ دار، شیرآلات، فیلترها و انواع اتصالات اشاره کرد. به عنوان نمونه، در این مقاله یک هکتار زمین (با ابعاد تقریبی ۱۰۰ در ۱۰۰ متر) به‌عنوان مبنای محاسبه در نظر گرفته شده است.
اگر تاکنون تجربه‌ای در استفاده از نوار تیپ یا سایر روش‌های آبیاری تحت فشار نداشته‌اید، جای نگرانی نیست. مجموعه «کشت نو» آماده‌ی راهنمایی شماست. همچنین می‌توانید از طریق فشردن گزینه‌ی «تماس با ما» با مشاوران متخصص در ارتباط باشید و راهنمایی لازم را دریافت کنید.
مرحله سوم: انتخاب روش کاشت لوبیا
روش جوی و پشته‌ای: مشابه روش سنتی کاشت هندوانه، اما با فاصله هر پشته از پشته بعدی حدود ۷۰ تا ۸۰ سانتی‌متر.
روش کاشت در زمین صاف: در این روش لوبیا به صورت ردیفی و در سطح صاف کشت می‌شود. فاصله ردیف‌ها حدود ۵۰ سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود.
پیشنهاد ما استفاده از روش دوم است، چرا که این روش سطح زیر کشت بیشتری را فراهم می‌کند و امکان بهره‌برداری بهتر از زمین و سیستم آبیاری را فراهم می‌آورد. نکته قابل توجه هنگام کاشت در روش دوم داشتن خاک مناسب است که این گزینه با نظر کارشناس و آزمایشگاه مشخص می شود.
مرحله چهارم: انتخاب نوار تیپ مناسب و نحوه نصب آن
برای کاشت لوبیا به روش ردیفی، حدود ۲۰ رول نوار تیپ با طول ۱۰۰۰ متر مورد نیاز است. بهترین نوع نوار آبیاری برای این کار، نوار تیپ با فاصله قطره‌چکان ۲۰ سانتی‌متر است. این نوع نوار تیپ قابلیت پخش یکنواخت آب را در فواصل مناسب برای رشد لوبیا دارد.
هنگام نصب نوار تیپ، باید آن را در طول ۴۰ تا ۶۰ متر پهن کرده و بین ردیف‌ها با فاصله ۵۰ سانتی‌متر قرار دهید. توجه به یکنواختی در چیدمان، در عملکرد مناسب سیستم آبیاری نقش مهمی دارد.
مرحله پنجم: مدیریت فشار در سیستم نوار آبیاری
یکی از کلیدی‌ترین نکات در بهره‌برداری صحیح از سیستم نوار تیپ، حفظ فشار مناسب در شبکه آبیاری است. فشار بهینه برای عملکرد نوار تیپ حدود ۰.۵ بار در نظر گرفته می‌شود. در صورت پایین بودن فشار، توزیع آب به‌صورت یکنواخت انجام نمی‌شود و بخش‌هایی از مزرعه ممکن است دچار کم‌آبی شوند. در مقابل، فشار بیش از حد نیز می‌تواند منجر به ترکیدن یا آسیب دیدن نوار تیپ شود که عملکرد کل سیستم را مختل می‌کند.
برای کنترل بهتر فشار و افزایش بهره‌وری سیستم، پیشنهاد می‌شود زمین به چند بخش تقسیم شده و با استفاده از شیرهای کنترل، آبیاری به‌صورت مرحله‌ای و متوالی انجام گیرد. این روش ضمن کاهش فشار لحظه‌ای در خطوط، باعث افزایش طول عمر تجهیزات نیز می‌شود.
همچنین پیشنهاد مجموعه «کشت نو» استفاده از فشارسنج در خطوط اصلی و فرعی آبیاری است. این ابزارها به شما کمک می‌کنند تا از یکنواختی جریان آب در سراسر مزرعه اطمینان حاصل کنید. در مقاله‌ای جداگانه، توضیحی مختصر و مفید درباره انواع فشارسنج‌ها و نحوه استفاده از آن‌ها ارائه خواهیم کرد.
مرحله ششم : آبیاری کنترل شده و کنترل بیماری ها
استفاده از نوار تیپ در کشت لوبیا، امکان آبیاری دقیق و هدفمند را فراهم می‌کند. این روش باعث می‌شود رطوبت خاک تنها در ناحیه ریشه حفظ شود و از خیس شدن شاخ و برگ گیاه جلوگیری شود؛ موضوعی که در کاهش بیماری‌های قارچی و آفات نقش مهمی ایفا می‌کند.
در مراحل اولیه رشد، به‌ویژه پیش از گل‌دهی، باید آبیاری با احتیاط و حدود هفته‌ای یک بار انجام شود. رطوبت زیاد در این مرحله می‌تواند باعث شیوع کنه‌ها، بیماری‌های قارچی و ضعف ریشه شود. اما پس از شروع گل‌دهی لوبیا، نیاز آبی گیاه افزایش می‌یابد. در این مرحله، آبیاری باید هر ۳ تا ۴ روز یک‌بار انجام شود تا از تنش آبی جلوگیری شده و عملکرد بوته در تولید غلاف و دانه افزایش یابد. با استفاده از نوار تیپ، کشاورز می‌تواند زمان و مقدار آبیاری را به‌دقت مدیریت کند، در مصرف آب صرفه‌جویی کند و از سلامت گیاه اطمینان حاصل نماید.
