حذف علف هرز با آب
حذف علف هرز با آب، یکی از ساده‌ترین و در عین حال مؤثرترین روش‌ها در کشاورزی سنتی و مدرن محسوب می‌شود. علف‌های هرز همواره از بزرگ‌ترین چالش‌های تولید محصولات کشاورزی هستند و کاهش رشد یا عملکرد محصول را به دنبال دارند. کشاورزان برای کنترل این مشکل، از روش‌هایی مانند سم‌پاشی، وجین دستی، مالچ‌پاشی و شخم زدن بهره می‌برند. هرچند این روش‌ها تا حد زیادی کارآمد هستند، اما برخی از آن‌ها پرهزینه بوده و ممکن است برای محیط زیست یا گیاه اصلی مضر باشند.
با توجه به اهمیت روزافزون صرفه‌جویی در مصرف آب، کاهش هزینه‌های تولید و حفظ منابع طبیعی، استفاده از راهکارهای ساده، کم‌هزینه و دوست‌دار محیط‌زیست اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از این روش‌ها، حذف علف‌های هرز تنها با استفاده از آبیاری هدفمند پیش از کاشت محصول اصلی است. این روش نه‌تنها به کاهش مصرف سموم شیمیایی کمک می‌کند، بلکه باعث آماده‌سازی بهتر زمین برای رشد سالم‌تر و پربازده‌تر محصول می‌شود.
در ادامه این مقاله، ویدیوهایی از مراحل عملی اجرای این روش به همراه توضیحات کامل از زبان آقای ایوب آزادی، کشاورز باتجربه در منطقه الیگودرز استان لرستان، ارائه شده است.
مراحل اجرای روش حذف علف هرز با آب:
مرحله 1 - زمان بندی :
حدود ۲۰ روز پیش از کاشت محصول اصلی، صرف‌نظر از نوع سیستم آبیاری مورد استفاده (چه نوار تیپ، چه بارانی یا سنتی)، لازم است یک مرحله آبیاری سنگین انجام شود.
مرحله 2 - روش اجرا :
مثلاً اگر قصد دارید لوبیا را با نوار آبیاری (تیپ) کشت کنید، قبل از نصب نوارها، زمین را به روش سنتی مانند آبیاری غرقابی، کاملاً خیس و اشباع می‌کنید. این کار باعث تحریک بذرهای علف‌های هرز موجود در خاک برای جوانه‌زنی می‌شود.
مرحله 3 - منتظر بمانید :
حدود ۲۰ روز پس از آبیاری اولیه، بیشتر بذرهای علف‌های هرز موجود در خاک جوانه می‌زنند و شروع به رشد می‌کنند. در این مرحله، شما می‌توانید برای اطمینان از جوانه‌زدن کامل‌تر، این بازه را تا ۲۵ روز نیز افزایش دهید، به‌ویژه اگر هنوز زمان دقیق کاشت محصول اصلی فرا نرسیده باشد.
اما باید توجه داشت که اگر این بازه زمانی بیش از اندازه طولانی شود – مثلاً به چند ماه برسد – این روش نه‌تنها اثربخشی خود را از دست می‌دهد، بلکه ممکن است اثر معکوس داشته باشد. چراکه در این حالت، ریشه‌های علف‌های هرز بسیار عمیق و مقاوم می‌شوند و همچنین امکان پراکندگی مجدد بذر علف‌های هرز در سطح خاک افزایش می‌یابد؛ موضوعی که کنترل آن در مراحل بعدی به‌مراتب دشوارتر خواهد بود.
مرحله 4 - پاک سازی :
پس از این دوره، با انجام یک شخم سبک، یا استفاده از جیزل یا زه (خراش سطحی خاک)، تمامی علف‌های هرز جوانه‌زده را از بین می‌برید. بعد از این مرحله زمین شما آماده کاشت محصول اصلی است.